van Swinderenstraat 22

van Swinderenstraat 22 en 23

1715 / reëelcohier Gaasterland, Balk, nummer 43, huis
1812 / taxatie gebouwen, Balk 45
1832 / kadastrale gemeente Balk, sectie A nummer 264, huis en erf
1953 / invoering straatnamen, van Swinderenstraat 22 en 23
huidig adres (2019) / basis administratie gebouwen, van Swinderenstraat 22, 22A, 22B	hisgiscode: 1053

eigenaren

eigenaar in 1715:	Symen Jacobs weduwe
eigenaar in 1725:	erven Symen Jacobs
eigenaar in 1742:	Symen Jacobs
eigenaar in 1754:	Bottje Dirks = weduwe Symen Jacobs
eigenaar in 1785:	Jarigh Vermeulen
eigenaar in 1799:	Gelk Ygrams vd Werf = weduwe Jarigh Vermeulen
eigenaren in 1813:	erven Gelk Ygrams vd Werf = Ygram en Bottje Vermeulen
verkoop in 1821 aan:	Jacob Pieters Kramer
eigenaar in 1832: OAT	Rink Rinses Rinzema, weduwe van Jacob Pieters Kramer, winkelierster in Balk
verkoop in 1844 aan:	Cornelis Jan van Broekhuizen, geneesheer te Balk
verkoop in 1865 aan:	Jakkele Johannes Hulshoff, te Balk
verkoop in 1868 aan:	Rein Gaukes Kuiken, gepensioneerd hoofdonderwijzer
verkoop in 1897 aan:	Lieuwe Johannes Dooper, grossier te Balk
verkoop in 1918 aan:	Sytske Jeltes Kok te Balk, weduwe van Eise Eisma
verkoop in 1923 aan:	Aldert Noordwal, koopman te Balk
verkoop in 196? aan:	drogisterij Hilverda-Wedeven
verkoop in 1967aan:	drogisterij Hak
verkoop in ???? aan:

2011

kadastrale gegevens

kaart 1832

kadastrale kaart 1832

264 ongewijzigd tot 1928

minuutplan 1832 / netteplan 1887

bron: Tresoar

het pand rond 1920

kaart 1913

kadastrale kaart 1913

verkopen



bron: Leeuwarder Courant van 17 september 1897



	bron: Leeuwarder Courant van 1 november 1912
	<<< bron: Leeuwarder Courant van 25 oktober 1912

verbouwingen

bron: Leeuwarder Courant van 10 december 1897

Op 22 november 1967 verstrekt de gemeente Gaasterland bouwvergunning voor het vergroten van de winkel voor de firma Hak uit Lemmer

tekeningen: plattegrond bestaand, plattegrond nieuw

bron: archief gemeente Gaasterlân-Sleat

In 1970 worden er plannen ingediend voor het slopen van het oude pand en het realiseren van een compleet nieuw woon- en winkelpand op dezelfde locatie. De plannen werden diverse keren aangepast. Uiteindelijk is in de loop van 1971 de nieuwbouw opgeleverd.

tekeningen: plattegrond begane grond, voorgevel, zuidwestgevel

alternatief 1 voorgevel, alternatief 2 voorgevel

bron: archief gemeente Gaasterlân-Sleat

In de jaren daarna krijgt het uitbreidngsplan Welgelegen achter de van Swinderenstraat steeds vastere vormen. Tussen de winkels van schoenhandel de Jong en van de firma Hak komt een doorloop naar het nieuw te bouwen winkelcentrum. De firma Hak wil hier op inspelen door een uitbreiding van de winkelruimte.naar achteren.

In 1975 wordt het woongedeelte van beneden naar boven verplaatst en de winkel naar achter vergroot.

tekeningen: plattegrond en zuidwestgevel

bron: archief gemeente Gaasterlân-Sleat

In 1977 volgt nog een uitbreiding. In de zijgevel aan de achterzijde komt een nieuwe ingang met twee puntvormige etalages. Een ruim en hoog atelier wordt er gerealiseerd voor de fotozaak achter in het pand.

tekeningen: plattegrond nieuw, zuidwestgevel nieuw

bron: archief gemeente Gaasterlân-Sleat

bewoners

huisnummers: 1812 - 1859 Balk 45; 1859 - 1910 Balk 53; 1911 - 1920 Balk 59; 1921 -1930 Balk 57; 1931 - 1953 Balk 59; 1953 - heden van Swinderenstraat 22


reëelkohieren 1715 - 1805
	eigenaar / bruiker
1715 - 1718	Symen Jacobs weduwe / zelfs; blad 76, nummer 43
1721 - 1722	Symen Jacobs weduwe / zelfs; blad 105, nummer 43
1725 - 1733	Symen Jacobs erven / zelfs; blad 105, nummer 43
1739	Symen Jacobs erven / Hette Reiners; blad 105, nummer 43
1742 - 1750	Symen Jacobs / zelfs; blad 105, nummer 43
1758 - 1774	Symen Jacobs weduwe / zelfs; blad 105, nummer 43
1775 - 1780	Symen Jacobs weduwe / zelfs; blad 158, nummer 43
1782 - 1783	Symen Jacobs weduwe en erven / Jacob Vermeulen; blad 158, nummer 43
1784	Symen Jacobs weduwe en erven / Jarigh Vermeulen; blad 158, nummer 43
1785	Jarig Vermeulen / zelfs; blad 158, nummer 43
1786 - 1798	Jarig Vermeulen / zelfs; blad 159, nummer 43
1799 - 1804	Jarig Vermeulen, weduwe / zelfs; blad 159, nummer 43
	(Jarig Symens van der Meulen en Gelk Ygrams van der Werf )
speciekohieren 1748 - 1806
1805	weduwe Jarig Vermeulen / wed. Coenraad Harings; blad 48 / volgnummer 36
taxatie van de gebouwen in de gemeente van Balk 1812, huisnummer Balk 45
1812	Hijlke Wytzes Geldersma, Charpentier = timmerman, volgnummer 54
1812	Veuve (weduwe) Jarig Vermeulen, volgnummer 213
1812	Ygram Jarigs, 22 Ans, volgnummer 213
periode 1813 - 1828
1822	Hendrikje, dochter van Gerrit Jans Jansma en Aukje Tijsses Tijsma geboren op huisnummer Balk 45
1822	Jakob, zoon van Gerrit Jans Jansma en Aukje Tijsses Tijsma geboren op huisnummer Balk 45
1826	Jentje, zoon van Hendrik Annes Folmer en Afke Jentjes Bekema geboren op huisnummer Balk 45
volkstelling 1829; blad 47, huisnummer Balk 45
1829	Sybrandus van Kessel, koperslager

1829	Baukje Cramer, weduwe Wijtze Wijtzes de Jongh, naaister
volkstelling 1829; blad 49, huisnummer Balk 45
1829	Jan Jakobs Janstra (Jongstra), werkman
periode 1830 - 1839; huisnummer Balk 45
1830	Sybrandus van Kessel, koperslager ( * 1799 te Dokkum)
1834	Idskjen, dochter van Hendrik Caspers Betz en Froukjen Koenraads Veenstra geboren op Balk 45
1835	Hendrik Caspers Betz overleden op Balk 45
volkstelling 1840; huisnummer Balk 45
1840	Willem Damstra, boendermaker ( * te Bolsward)
1840	Hendrikjen Willems de Groen ( * Workum)
1840	Trijntje Banning, dienstmeid ( * te Sneek)
volkstelling 1840; huisnummer Balk 45a
1840	Douwe Jans Reekers, smidsknecht ( * te Balk)
volkstelling 1840; huisnummer Balk 45b
1840	Tjepkjen Gerrits Vellinga, werkvrouw ( * te Balk)
volkstelling 1840; huisnummer Balk 45
1840	Ruurd Jentjes Beekema, kuipersknecht ( * te Woudsend)
periode 1840 -1849
1840	Okje, dochter van Ruurd Jentjes Bekema en Johanneske Pieters de Winter geboren op nummer 45
1842	Pieter, zoon van Ruurd Jentjes Bekema en Johanneske Pieters de Winter geboren op nummer 45
1845	Jentje, zoon van Ruurd Jentjes Bekema en Johanneske Pieters de Winter geboren op nummer 45
1846	Andreas zoon van Bernardus Jacobs Pelsma en Janke Annes van der Meulen geboren op nummer 45
woningregister 1849 - 1859 blad 56; huisnummer Balk 45 / 53
1849 - 1850	Paulus Ghijsen, schoenmaker ( * 1814 te 's Gravenhage)
	Jetse van Dijk, kleermaker ( * 4 augustus 1813 te Sneek)
	Marten Sipkes Boonstra, schoenmaker ( * 23 oktober 1822 te Gorredijk); hoofd
1854 - 1854	Cornelis Gerrits Sleyt, schoenmakersknecht ( * 1813 te Leeuwarden)
1855 - 1857	Jelke Lolkes van der Burg, schoenmakersknecht ( * 8 augustus 1823 te Giethoorn)
1857 - 1859	Oege Jans Swart, schoenmakersknecht ( * 25 juli 1833 te Leeuwarden)
woningregister 1849 - 1859 blad 57; huisnummer Balk 45 / 53
1849 - 185?	Douwe Jans Reekers, smidsknecht ( * 1800 te Balk)
	Frederik Johannes Gijsen, touwslager ( * 1811 te 's Gravenhage)
185? - 185?	Wouter Jonkman, werkman ( * 6 april 1817 te Wolvega)
	Pier Krijns Hulscher, schoenmaker ( * 5 mei 1785 te Sint Jacobiparochie)
185? - 1859	Hendrik Hendriks Roorda, werkman ( * 6 augustus 1824 te Balk); hoofd?
woningregister 1849 - 1859 blad 58; huisnummer Balk 45 / 53
1849 - 185?	Jetze van Dijk, kleermaker ( * 1813 te Sneek)
	Jauke Samplonius, werkman ( * ???)
	Hidde Klazes Bruinenberg, werkman ( * 1814 te Slijkenburg)
	Jeltje Pieters Jongstra, weduwe Bergsma ( * 1812 te Wijckel)
	Arend Teunis de Vries, werkman ( * 1820 te Harich)
1856 - 1856	Antonius Cardinaal, zonder beroep ( * 12 september 1814 te Sneek)
1856 - 1856	Johanna Cardinaal, zonder beroep ( * 1831 te Sneek)
1857 - 185?	Johannes van Kammen , commies ( * 6 maart 1828 te Sloten)
185? - 1859	Stephanus Severijn, rijksambtenaar ( * 13 augustus 1821 te Utrecht)
woningregister 1849 - 1859 blad 59; huisnummer Balk 45 / 53
1849 - 1855	Ruurd Jentjes Bekema, kuipersknecht ( * 7 september 1806 te Woudsend); hoofd
1849 - 1855	Antje Eelkes de Boer, weduwe Pieter Johannes de Winter, schoonmoeder ( * 1780 te Indijk); inwonend
185? - 1858	Frederik Johannes Gijsen, touwslager ( * 1811 te 's Gravenhage)
woningregister 1859 - 1869 blad 18; kadastrale gemeente Balk sectie A nummer 264, huisnummer Balk 53
1859 - 1859	Marten Sipkes Boonstra, schoenmaker ( * 23 oktober 1822 te Gorredijk); hoofd
1859 - 1860	Oege Jans Swart, schoenmakersknecht ( * 25 juli 1833 te Leeuwarden)
1860 -	Gerrit Fokkes Oppersma ( * 25 november 1837 te Wolvega)
1860 - 1866	Hendrik Andries Roest, verwer ( * 1830 te Delfstrahuizen); hoofd
1862 - 196?	Albert Kornelis Kaspersma, verwersknecht ( * 12 augustus 1845 te Heeg)
1859 - 1868	Hendrik Hendriks Roorda, ( * 6 augustus 1824 te Balk); ?
1859	Akke Yntes Kingma, wed. Fokke Symens de Boer, schoonmoeder H.H. Roorda overleden op dit adres
1868 - 1869	Rein Gaukes Kuiken, ( * 4 maart 1816 te Sint Jacobiparochie)
1859 - 1869	Lijkle Baukes Bosma, ( * 2 december 1821 te Balk); hoofd
woningregister 1859 - 1869 blad 19; kadastrale gemeente Balk sectie A nummer 264, huisnummer Balk 53
1859 - 1869	naaischool
woningregister 1869 - 1879 blad 52; kadastrale gemeente Balk sectie A nummer 264, volgnummer 245 / 232
1869 - 1874	Tietje Meinderts Meinderts, zonder beroep ( * 23 oktober 1793 te Langezwaag)
woningregister 1869 - 1879 blad 52; kadastrale gemeente Balk sectie A nummer 264, volgnummer 246 / 233
1869 - 1879	Lijkle Baukes Bosma, boscharbeider ( * 2 december 1821 te Balk); hoofd
woningregister 1869 - 1879 blad 52; kadastrale gemeente Balk sectie A nummer A 264, volgnummer 247 / 234
1869 - 1879	Rein Gaukes Kuiken, winkelier ( * 4 maart 1816 te Sint Jacobiparochie)
bevolkingsregister 1880 - 1890 blad 60; kadastrale gemeente Balk sectie A nummer 264
1880 - 1890	Rein Gaukes Kuiken, grossier ( * 4 maart 1816 te Sint Jacobiparochie)
bevolkingsregister 1890 - 1900 blad 51; huisnummer Balk 53
1890 - 1890	Rein Gaukes Kuiken, grossier ( * 4 maart 1816 te Sint Jacobiparochie); hoofd
1890 - 1891	Elisabeth Schuiling, weduwe Rein Gaukes Kuiken, ( * 18 nov. 1815 te Vrouwenparochie); hoofd vanaf 1890
1891 - 1892	Geertje van den Hoff, grossiersche ( * 28 april 1836 te Oudemirdum); hoofd
1892 - 1897	Johannes Dooper, ( * 17 augustus 1828 te Balk)
1892 - 189?	Baukjen Frankena, dienstbode ( * 7 maart 1869 te Balk
1897 - 1900	Lieuwe Johannes Dooper, grossier ( * 9 september 1871 te Balk); hoofd
bevolkingsregister 1900 - 1910 blad 53; huisnummer Balk 53 / 59
1900 - 1910	Lieuwe Johannes Dooper, grossier ( * 9 september 1871 te Balk); hoofd
1900 - 1900	Geertje Pietersma, dienstbode ( * 25 juli 1880 te Balk)
1900 - 190?	Trijntje Jeltes Dijkstra, dienstbode ( * 4 februari 1883 te Balk)
190? - 190?	Wikje Boersma, dienstbode ( * 6 mei 1886 te Wijckel)
1903 - 1904	Berend de Vries, schoonvader ( * 25 april 1831 te Oudemirdum)
register van huisnummering 1911 - 1920 blad 4; huisnummer Balk 59
1911 - 1912	Lieuwe Dooper
1912 - 1917	Klaas Edel
1918 - 1918	Ane Pieter Boelsma
1918 - 1920	Sijtske Kok
bevolkingsregister 1911 - 1920 C-G blad 37 huisnummer Balk 59
1911 - 1912	Lieuwe Johannes Dooper, grossier ( * 9 september 1871 te Balk); hoofd
bevolkingsregister 1911 - 1920 C-G blad 103 huisnummer Balk 59
1912 - 1917	Klaas Edel, veearts ( * 11 juli 1887 te Beemster); hoofd
bevolkingsregister 1911 - 1920 A-B blad 104 huisnummer Balk 59
1918 - 1918	Ane Pieter Boelsma, schoenmaker ( * 23 augustus 1872 te Balk); hoofd
bevolkingsregister 1911 - 1920 C-G blad 116 huisnummer Balk 59
1918 - 1920	Sijtske Kok, weduwe Eise Eisma, zonder beroep ( * 3 april 1877 te Wijckel); hoofd
bevolkingsregister 1921 - 1930 blad 52; huisnummer Balk 57
1921 - 1923	Sijtske Kok, weduwe Eise Eisma, modiste ( * 3 april 1877 te Wijckel); hoofd
1921 - 1921	Rinske Bergsma, weduwe Jelte Kok ( * 11 september 1836 te Friens)
1921 - 1923	Thewis Bijl, onderwijzer Christelijke Lagere School ( * 13 april 1902 te Oppenhuizen); commencaal
1923 - 1930	Aldert Noordwal, koopman ( * 5 september 1884 te Balk); hoofd
bevolkingsregister 1931 - 1939 blad 51; huisnummer Balk 59
1931 - 1939	Aldert Noordwal, kaashandelaar ( * 5 september 1884 te Balk); hoofd

1939 - ????	familie Noordwal
196? - 1967	familie Hilverda
1967 - ????	familie Hak

bewoners

huisnummers: 1921 - 1930 Balk 58; 1931 - 1953 Balk 60; 1953 - 19?? van Swinderenstraat 23

register van huisnummering 1921 - 1930 blad 6; huisnummer Balk 58
1921 - 1930	pakhuis
register van huisnummering 1931 - 1939 blad 6; huisnummer Balk 60
1931 - 1939	pakhuis

grossier Rein Gaukes Kuiken

bron: Leeuwarder Courant van 20 november 1868

grossier en bierbottelaar Johannes Sybrens Dooper

bron: Leeuwarder Courant van 12 mei 1892


bron: bierdop beschikbaar gesteld door B.P Haarsma uit Wijckel

bron: archief grietenij en gemeente Gaasterland 1816-1936 toegang 1048

Lijst van localilteiten waar op 1 mei 1881 en op 1 november 1881 sterke drank in het klein verkocht werd in de gemeente Gaasterland.

bron: archief gemeente Gaasterlan-Sleat 1816-1936 toegang 1049

De Drankwet 1881

In 1881 werd uiteindelijk de eerste Drankwet aangenomen, de wet tot beteugeling van het misbruik van sterke drank. In deze wet werd openbare dronkenschap en de verkoop van sterke drank aan kinderen onder 16 jaar strafbaar gesteld. Ook werd bepaald dat uitspanningen waar sterke drank verkocht werd een vergunning moesten vragen bij de gemeente. Aan het aantal te verlenen vergunningen werd een maximum verbonden, afhankelijk van het aantal inwoners in een gemeente. Over de verkoop en de consumptie van bier en wijn werd in de wet niet gesproken.

bron: www.isgeschiedenis.nl

bron: Balkster Courant van 6 februari 1896

grossier Lieuwe Johannes Dooper



bron: Balkster Courant van 24 augustus 1901	bron: Balkster Courant van 4 januari 1902


bron: Balkster Courant van 9 april 1904


bron: Balkster Courant van 3 december 1904


bron: Leeuwarder Courant van 8 november 1912

boter- en kaashandel Aldert Noordwal

bron: Balkster Courant van 4 juni 1949

bron: archief De Bolster

Plilippus Noordwal, de broer of zoon van Aldert, ondertekent de nota.

bron: Balkster Courant van 16 november 1957

bron: Balkster Courant van 14 mei 1960

drogisterij Hilverda-Wedeven



foto 96.453 uit de beeldbank van cultureel erfgoed
klik op bovenstaande afbeelding voor het straatbeeld
Wiebren Hilverda (1914-1995) was boer aan de Jachtlustweg in Wijckel. Zijn vrouw behaalde de drogisterij- en apothekerspapieren. Zodoende kon rond 1960 de drogisterij van Noordwal aan de van Swinderenstraat worden overgenomen. Eind jaren zestig vertrekt het echtpaar richting Emmeloord waar mevrouw Hilverda-Wedeven gaat werken op de drogisterijafdeling van de plaatselijke supermarkt. Wiebren Hilverda wordt chauffeur bij drukkerij Hoekstra in Emmeloord.
Bij drogisterij Hilverda stond een personenweegschaal in de winkel waar je voor een dubbeltje je kon laten wegen.


bron: Balkster Courant 23 december 1961




bron: archief De Bolster
Kennelijk waren er bij de overname van de drogisterij van Noordwal nog kwitanties achtergebleven want deze nota is ondertekend door mevrouw J(anke) Z(waantina) Hilverda-Wedeven.


bron: archief De Bolster	bron: Balkster Courant 20 maart 1965


bron: Balkster Courant 17 december 1966


bron: Balkster Courant 22 april 1967

drogisterij en foto Hak

bron: Balkster Courant 27 mei 1967

bron: Balkster Courant van 28 oktober 1967

Na enkele verbouwingen is in 1971 het oude pand gesloopt en vervangen door een nieuwe winkel met daarboven een woning voor de familie Bouwe Hak..

bron: archief gemeente Gaasterlân-Sleat

De foto's zijn genomen rond 1975. Het winkelcentrum in uitbreidingsplan Welgelegen was er nog niet. De Binge, de weg achter de van Swinderenstraat liep nog gewoon door.

bron: Balkster Courant van 28 november 1970

bron: foto 199.619 beeldbank Cultureel Erfgoed

Straatbeeld uit 1978. Door te klikken op de foto is het pand te zien uit een andere hoek.

fotohoes PrestoPrint

bron: archief De Bolster

bron: Balkster Courant van 4 juni 1998

bron Balkster Courant van 29 september 2011

bron: Balkster Courant van 1 september 2011

foto gemaakt op 22 april 2011

bron: Balkster Courant van 6 oktober 2011

schoonheidssalon Muriël van 1984 - 2011



bron: Balkster Courant van 26 januari 1984




De uit Frankrijk afkomstige Muriël Jensma begint in de jaren tachtig een schoonheidsalon. Eerst in de keuken van foto Hak en later in de punt van de etalage.

bron: Balkster Courant van 30 juni 2011

Bruna van 20?? - 2011







Het interieur van de Bruna vlak voor de verhuizing in september 2011.



Op dinsdag 13 september is de nieuwe vestiging van de Bruna aan de van Swinderenstraat 13a in gebruik genomen