van Swinderenstraat 20
1715 / reëelcohier Gaasterland, Balk, nummer 41, huis  
1812 / taxatie gebouwen, Balk 43  
1832 / kadastrale gemeente Balk, sectie A nummer 266, huis en erf  
1953 / invoering straatnamen, van Swinderenstraat 20  
huidig adres (2019) / basis administratie gebouwen, van Swinderenstraat 20, De Oper 1 hisgiscode: 1055
eigenaren
eigenaar in 1715: Jasper Botes
eigenaar in 1739: Lykle Cornelis
eigenaar in 1750 bijzitter Petrus de Blij (du Bley),
eigenaar in 1770: oud bijzitter Petrus de Blij
bij boedelscheiding in 1791 naar: erven van oud bijzitter Petrus de Blij (du Bley)
bij boedelscheiding in 1799 naar: Poppe Idskes en Neeltje Idskes
eigenaar in 1832 OAT: Poppe Idskes Poppes, koopman te Balk
bij boedelscheiding in 1848 naar: Sikke Poppes Poppes, grossier in wijn en sterke drank te Balk
   
verkoop in 1941 aan: Hendrik Sietzes Jongsma, te Balk
overname in 1951 door: Thomas van der Weit en Hieke Jongsma
  Pier Jongsma en Henny de Boer
overname in 1985 door: Jan van der Weit en Stiny Bruinsma
verkoop in 2017 aan: Sake Store
   
van swinderenstraat 20
2006
kadastrale gegevens

kaart 1832

kadastrale kaart 1832

266 ongewijzigd tot 1928
 
minuutplan 1832 / netteplan 1887
bron: Tresoar
 
voorgevel
het pand rond 1920

kaart 1913

kadastrale kaart 1913

verbouwingen
 
JFC Sluijter
foto 111-001 beschikbaar gesteld door de firma Jongsma
Bij één van de verbouwingen van de voormalige burgemeesterswoning kwam de familie van der Weit bovenstaande aantekening tegen achter het behang. De 50 jarige Johan Frederik Christoffel Sluijter heeft op 17 juli 1849 hier behang geplakt. De uit Joure afkomstige Johan F.C.Sluijter vestigt zich na zijn huwelijk in 1823 als zadelmaker in Balk. De familie Sluijter woont op nummer 171 in de Dubbelstraat vlak naast de herberg van Sybren Aukes Dooper. Later wordt op deze plek het postkantoor gebouwd. In 1852 huurt hij een pand aan de Harichsterzijde, nu is de Blokker hier gevestigd. In 1860 kan hij de woning kopen. Hij verruild in 1883 zijn woning aan de Harichsterzijde voor de voormalige kosterswoning van de Vermaning in de Harichsterstikke. Na zijn overlijden in 1889 is zijn weduwe genoodzaakt de woning te verkopen.
 
Lijke Buwalda
tekeningen van de geplande verbouwing in 1938: bestaande situatie, nieuwe situatie
bron: bouwvergunning verstrekt door de gemeente Gaasterland op 3 september 1938
 
bewoners
huisnummers: 1812 - 1859 Balk 43; 1859 - 1910 Balk 51; 1910 - 1920 Balk 57; 1920 - 1930 Balk 55; 1930 - 1953 Balk 57; 1953 - heden van Swinderenstraat 20
   
reëelkohieren 1715 - 1805
  eigenaar / bruiker
1715 - 1718 Jasper Botes / zelfs; blad 76, nummer 41
1721 - 1730 Jasper Botes / zelfs; blad 105, nummer 41
1733 Jasper Botes / Sybolt Sybles; blad 105, nummer 41
1739 - 1748 Lykle Cornelis / zelfs; blad 105, nummer 41
1750 - 1769 bijzitter Petrus den Blij / zelfs; blad 105, nummer 41
1770 - 1774 Petrus den Blij oud bijzitter / zelfs; blad 105, nummer 41
1775 - 1785 Petrus den Blij oud bijzitter / zelfs; blad 158, nummer 41
1786 - 1797 Petrus den Blij oud bijzitter / zelfs; blad 159, nummer 41
1798 Petrus den Blij oud bijzitter, Poppe en Neeltje Idskes / zelfs; blad 159, nummer 41
1799 - 1800 Poppe en Neeltje Idskes / zelfs; blad 159, nummer 41
1804 pand bewoond door Poppe Idskes en Neeltje Idskes (Poppes); blad 159, volgnummer 41
speciekohieren 1748 - 1806
1784 - 1791 P de Blij; blad 48 / volgnummer 34
1784 - 1805 Idske Poppes; blad 48 / volgnummer 34
taxatie van de gebouwen in de gemeente van Balk 1812, huisnummer Balk 43
1812 Neeltje Idskes Poppes, ?? = ?? , volgnummer 165
   
 
1825 Neeltje Idskes Poppes, overleden op dit adres, nummer 43, op 2 oktober 1825, 66 jaar oud, ongehuwd
volkstelling 1829; blad 44, huisnummer Balk 43
1829 Wieger Jelkes van Eijck, griffier bij 't Vredegerecht
volkstelling 1840; huisnummer Balk 43
1840 Sikke Poppes, grossier in wijnen en sterke drank
1840 Wimke Cornelis van der Zee, dienstmeid ( * 19 juni 1812 te Gorredijk)
woningregister Balk 1849 - 1859 blad 54; huisnummer Balk 43 / 51
1849 - 1859 Sikke Poppes, rentenier ( * 10 september 1804 te Balk)
1849 - 1852 Jantje Vos, dienstmeid ( * 1820 De Knijpe)
1852 - 1853 Dieuwke Johannes Dijkstra, dienstmeid ( * 8 oktober 1927 te Bolsward)
1853 - 1855 Foekje Johannes Huisman ( * 27 april 1848 te Balk)
1859 - 1859 Jantje Hendriks Wiepkema, dienstmeid ( * 28 februari 1821 te Balk)
woningregister 1859 - 1869 blad 17; kadastrale gemeente Balk sectie A nummer 266; huisnummer Balk 51
1859 - 1869 Sikke Poppes, ( * 10 september 1804 te Balk)
1859 - 1862 Jantje Hendriks Wiepkema, dienstmeid ( * 28 februari 1821 te Balk)
1859 - 1861 Aaltje Harmens de Vos, dienstmeid ( *4 maart 1842 te Balk)
1860 - 1869 Antje Tiedes Samplonius, dienstmeid ( * 2 augustus 1834 te Balk)
1861 - 1862 Martzen Gosses Haga ( * 28 mei 1840 te Woudsend)
1862 - ???? Anna Catharina Otto, dienstmeid ( * 5 maart 1840 te Joure)
1863 - 1866 Sjoukjen Homma, dienstmeid ( *15 februari 1842 te Balk)
1864 - 1864 Geeltje Agema, dienstmeid ( *30 januari 1820 te Harlingen)
1864 - 186? Immetje Martens, dienstmeid ( * 7 april 1833 te Harlingen)
1866 - 1866 Jeltje van der Bijl, dienstmeid ( *7 juni 1834 te Sloten)
1866 - 1867 Elisabeth Wijnands, dienstmeid ( * 7 augustus 1841 te Leeuwarden)
woningregister 1869 - 1879 blad 53; kadastrale gemeente Balk sectie A nummer 266; volgnummer 249 / 236
1869 - 1875 Sikke Poppes, ( * 10 september 1804 te Balk)
1869 - 1870 Lykeltje Pieters Feenstra, dienstbode ( * 17 januari 1849 te Irnsum)
1869 - 1870 Klaaske Jelles de Boer, dienstbode ( * 7 maart 1855 te Woudsend)
1870 - 1870 Foekjen Durks Bijlsma ( * 10 februari 1843 te Woudsend)
1871 - 1872 Geertui van Coster ( * 13 februari 1850 te Woudsend)
1876 - 1877 Foekjen Pekes de Vries, dienstmeid ( * 7 juli 1854 te Balk)
bevolkingsregister 1880 - 1890 blad 62; kadastrale gemeente Balk sectie A nummer 266
1880 - 1886 Petronella Tichelaar, ( * 14 november 1807 te Makkum)
1880 - 1890 Antje Lippes van der Veer, dienstbode ( * 29 maart 1853 te Balk)
1880 - 1890 Cariline Lippes van der Veer, dienstbode ( * 5 april 1958 te Balk)
bevolkingsregister 1890 - 1900 blad 48; huisnummer Balk 51
1890 - 1900 Petronella Tichelaar, ( * 14 november 1807 te Makkum)
1890 - 1900 Antje Lippes van der Veer, keuken- en werkmeid ( * 29 maart 1853 te Balk)
1890 - 1890 Trijntje Larooy, binnenmeid ( * 8 augustus 1873 te Irnsum)
1890 - 189? Grietje Samplonius, binnenmeid ( * 30 december 1872 te Balk)
1892 - 1900 Anna Wignand, binnenmeid ( * 19 november 1866 te Balk)
bevolkingsregister 1900 - 1910 blad 51; huisnummer Balk 51 / 57
1900 - 1902 Petronella Tichelaar,
1900 - 190? Anna van der Veer, dienstbode ( * 29 maart 1853 te Balk)
1900 - 1903 Anna Wignand, dienstbode ( * 19 november 1866 te Harich)
190? - 1910 Harmannus Gaaikema, burgemeester van de gemeente Gaasterland ( * 8 maart 1866 te Grijpskerk)
1903 - 1910 Durkje van der Goot, dienstbode ( * 11 maart 1884 te Sloten)
register van huisnummering 1911 - 1920 blad 4; huisnummer Balk 57
1910 - 1920 Harmannus Gaaikema
bevolkingsregister 1911 - 1920 blad ?????? ; huisnummer Balk 57
1911 - 1920 Harmannus Gaaikema, burgemeester ( * 8 maart 1866 te Grijpskerk)
bevolkingsregister 1921 - 1930 blad 50; huisnummer Balk 55
1921 - 1930 Harmannus Gaaikema, burgemeester ( * 8 maart 1866 te Grijpskerk)
1923 - 1923 Katharina Brouwer, dienstbode ( * 29 november 1901 te Brockenscheid Duitsland)
bevolkingsregister 1931 - 1939 blad 49; huisnummer Balk 57
1930 - 1934 Harmannus Gaaikema, burgemeester ( * 8 maart 1866 te Grijpskerk)
1933 - 1934 Froukje Berkenbosch, huishoudster ( * 5 juni 1886 te Nijemirdum)
1934 - 1938 Eildert Jan Bas, hoofd ULO ( * 11 juni 1906 te Bellingwolde)
1937 - 1938 Jacoba Fortuin, dienstbode ( * 8 januari 1920 te Nijega HON)
1938 - 19?? Lijkle Buwalda, manufacturier ( * 28 februari 1907 te Burgwerd)
 
1941 - 1941 familie Jongsma
1941 - 1945 gevorderd door de Duitse bezetter
 

Jan Lucas de Weerd, directeur gewestelijk Arbeidsbureau ( * 27 oktober 1906 te Hoogkerk)

1945 - 1951 familie Jongsma
1951 - heden familie van der Weit
   
 
 
Harichsterzijde
De Harichsterzijde rond 1920 met nu (2015) uiterst links de Etos, en de twee gevels rechts daarvan van Swinderenstraat 20 en 21, nu (2015) Jongsma Wonen . In 2015 nog herkenbaar de vierde gevel van rechts van Swinderenstraat 19 waarin het atelier van de kunstenaar Durk Kerst Koopmans (1906-1998) Dit atelier is niet toegankelijk voor publiek.
 
De Kleine Winst, Lijkle Buwalda
 
Kleine Winst
bron: programmaboekje Oranjefeesten in Balk september 1938
 
Na het vertrek van de familie Eildert Jan Bas naar Voorburg in augustus 1938 laat Lijkle Buwalda dit pand verbouwen. Een verbouwingsopruiming wordt uitgeschreven. In december 1938 verhuist het gezin Buwalda vanuit van Swinderenstraat 17. In 1941 zoekt Buwalda middels een advertentie in de Leeuwarder Courant een nieuwe locatie. Het huidige pand is verkocht aan Hendrik Jongsma.
 
Lijkle Buwalda
bron: Leeuwarder Courant van 11 juni 1941
 
vordering door de Duitse bezetter

 

Jan Lucas de Weerd

In het boek Strijders, Onderdrukkers en Bevrijders wordt op blz. 234 over hem geschreven:
'Hij woonde in Balk nr. 57. Directeur Gewestelijk Arbeidsbureau. Gehuwd. Hij stuurde in het kader van de verplichte tewerkstelling mensen naar Duitsland, onder andere met het dreigement dat hij hun bij weigering de SS op het dak zou sturen'.

Het bureau had zitting in het gebouw van de voormalige ULO aan de Pypsterstikke. De gemeente heeft op 8 augustus 1941 besloten het gebouw aan het Arbeidsbureau te verhuren voor f. 350,00 over twee jaar.
bron: Jan Geert Vogelzang
 
Jongsma's Meubelhuis
 
H Jongsma en Zonen
prentbriefkaart beschikbaar gesteld door de firma Jongsma
Geheel links is een deel van de winkel van de gezusters Nieuwenhuis te zien. Op het fietsenrek staat "NIEUWENHUIS MODES". Daarnaast de winkel van Hendrik Jongsma. Op de fietsenrekken staat: "JONGSMAS MEUBELHUIS" en "DE KLEINE WINST"
 
  Jongsma
Jongsma's meubelhuis
bron: Balkster Courant van 10 juli 1948
 
 
 
bron: Balkster Courant van 10 oktober 1948 >>>
 
  Jongsma's Meubelhuis
Jongsma
bron: Balkster Courant van 27 november 1948
 
 
 
bron: Balkster Courant van 12 maart 1949 >>>
 
 
 
 
jubileum 35 jaar
bron: Balkster Courant van 13 mei 1950
 
logo H Jongsma & Zonen
bron: archief De Bolster
nota van september 1960
 
voorgevel in 1954??
 
In 1954 wordt het naastgelegen pand, van Swinderenstraat 21 aangekocht van de gezusters Nieuwenhuis. De voorgevel van beide panden in 1954.
 
opening toonzaal firma Jongsma
bron: Balkster Courant van 31 juli 1954
 
voorgevel
foto 111-032 beschikbaar gesteld door de firma Jongsma
De verlichting aan de gevels duidt op de lichtweek. Maar er ligt ook sneeuw op het dak. Waarschijnlijk bleef de feestverlichting het hele jaar door hangen.
 
     
  Fritowo  
  bron: Leeuwarder Courant van 28 januari 1955  
     
  Fritowo Fritowo  
  bron: Friese Koerier van 25 januari 1955  
 
 
 
 
 
 
 
  . bron: Leeuwarder Courant van 22 februari 1958  
     
  Fritowo  
  bron: Friese Koerier van 28 januari 1955  
     
  Op 15 december 1961 wordt Fritowo / Frimeta op hetzelfde adres Schrans 3 / 3a  
     
 
verbouwingsopruiming Jongsma
bron: Balkster Courant van 20 april 1963
 
verbouwingsopruiming Jongsma
bron: Balkster Courant van 27 april 1963
 
opening Jongsma
bron: Balkster Courant van 24 augustus 1963
 
voorgevel na verbouwing
foto 111-003 beschikbaar gesteld door de firma Jongsma
 
Opening Jongsma
bron: Balkster Courant van 31 augustus 1963
Het resultaat van de verbouwing uitgevoerd in 1963 is goed te zien op bovenstaande foto. De twee panden van Swinderenstraat 20 en 21 zijn samengevoegd. De voormalige winkel (nr.21) van de gezusters Nieuwenhuis is compleet gesloopt. Een nieuw pand kwam daarvoor in de plaats. De fraaie kajuit aan de voorgevel van de voormalige burgemeesterswoning ( nr.20) is compleet verdwenen. Aan de buitenzijde herinnert niets meer aan het oude pand dat waarschijnlijk rond 1849 gebouwd (verbouwd is) getuige een schouderstuk met jaartal in de in 1969 vernieuwde achtergevel.
 
achtergevel achtergevel
foto 111-004 beschikbaar gesteld door de firma Jongsma foto 111-031 beschikbaar gesteld door de firma Jongsma
 
recreatieshow
bron: Balkster Courant van 18 maart 1967
 
firma Jongsma firma Jongsma
bron: Balkster Courant van 3 februari 1968 bron: Balkster Courant van 11 mei 1968
 
firma Jongsma
bron: Balkster Courant van 4 mei 1968
 
logo firma Jongsma
nota uit juni 1969
 
verbouwingsopruiming
bron: Balkster Courant van 18 september 1971
 
verbouwing 1971
foto 111-008 beschikbaar gesteld door de firma Jongsma
De firma Hak, de buurman van Van Swinderenstraat 22, heeft in 1970 plannen om hun pand te slopen en te vervangen door nieuwbouw. Dit is voor de firma Jongsma de gelegenheid om ook hun winkeloppervlakte verder uit te breiden. De winkel gaat de diepte in. Hierdoor kan een extra bouwlaag worden gemaakt. De tuin op het erf van Van Swinderenstraat 21 wordt grotendeels tot circa 2 m diep uitgegraven.
 
verbouwing verbouwing verbouwing
foto 111-009 foto 111-010 foto 111-027
verbouwing verbouwing verbouwing
foto 111-007 foto 111-006 foto 111-005
verbouwing   verbouwing
In 1971 waren de weilanden achter de Van Swinderenstraat. Op de achtergrond één van de boerderijen van Lorbuorren is te zien vanaf het dak van de nieuwe toonzalen van de firma Jongsma.
 
 
foto 111-012   foto 111-011
 
firma H Jongsma & Zonen
bron: Balkster Courant van 16 oktober 1971
20 jaar
uitnodiging opening: pagina 1, pagina 2, pagina 3
 
H Jongsma & Zonen
bron: Balkster Courant van 23 oktober 1971
De winkel na de uitbreiding van 500 m2 naar 800 m2 in 1971. De kleine portiek is bij de verbouwing in 1985 afgesloten.
 
firma H Jongsma & Zonen
bron: Balkster Courant 23 oktober 1971
 
voorgevel
foto: archief gemeente Gaasterlân-Sleat
 
logo firma Jongsma
 
plan Welgelegen
bron: Balkster Courant van 5 november 1975
De ontwikkelingen in Balk staan niet stil. Het uitbreidingsplan Welgelegen krijgt vorm. Allereerst legt de gemeente een ontsluitingsweg aan achter de van Swinderenstraat. De Binge, de sloot achter de erven van de panden, wordt gedempt. In 1968 eerst een stuk van 100m beginnend aan de Wilhelminastraat. In de jaren daaropvolgend wordt de weg verder doorgetrokken richting de Pypsterstikke. Voor de winkeliers in Balk de gelegenheid om de bevoorrading via deze weg vorm te geven.
 
magazijn
foto 111-018 beschikbaar gesteld door de firma Jongsma
Het magazijn van de firma Jongsma&Zonen op 16 februari 1982 aan toen nog De Binge, nu Oper. Het magazijn is in circa 1975 gebouwd.
 
verbouwing 1986
foto 111-042 beschikbaar gesteld door de firma Jongsma
 
verbouwing
bron: Balkster Courant van 11 september 1986
 
verbouwing verbouwing verbouwing
foto 111-041 foto 111-025 foto 111-036
bedrijfsauto In 1986 heeft plan Welgelegen behoorlijk vormt gekregen. Het winkelcentrum met een vestiging van supermarktketen A&O is in 1981/1982 opgeleverd. Dit bied voor de firma Jongsma de mogelijkheid om aan de achterzijde een ingang te creeëren. voorgevel
foto 111-035   foto 111-037
 
firma Jongsma
bron: Balkster Courant 21 oktober 1972
 
opening
bron: Balkster Courant van 23 oktober 1986
 
opening opening opening
foto 111-038 foto 111-039 foto 111-040
 
uitnodiging opening: pagina 1, pagina 2, pagina 3 voorgevel H Jongsma & Zonen in 1986
 
firma Jongsma
bron: Sudwesthoekniis van 21 oktober 1986
 
H. Jongsma & Zonen
 
H. Jongsma & Zonen
voorgevel in 1986 >>>
 
H. Jongsma & Zonen
het logo van de firma vanaf 1985??
 
Jongsma Wonen
bron: Balkster Courant van 9 maart 1989
slaapstudio Jongsma Wonen
 
Jongsma jubileum
bron: Balkster Courant van 4 januari 1990
 
open huis firma Jongsma
bron: Balkster Courant van 30 november 2000
 
Jongsma en Zn
het logo van de firma sinds 2000?
 
Jongsma Wonen
foto beschikbaar gesteld door de firma Jongsma
 
90 jarig jubileum
bron: Balkster Courant van 24 november 2005
 
interieur
foto 111-050 beschikbaar gesteld door de firma Jongsma
De panden Van Swinderenstraat 20 en 21 van de firma Jongsma zijn in de afgelopen decennia meermalen grondig verbouwd. Toch zijn er in de toonzalen nog herkenningspunten van de oorspronkelijke woningen te vinden.
Deze foto is gemaakt voor de in 1967 vernieuwde achtergevel van de oude burgemeesterswoning.
 
interieur interieur interieur
foto 111-044 foto 111-045 foto 111-046
interieur interieur intereur
foto 111-047 foto 111-048 foto 111-049
 
Open Huis
bron: Balkster Courant van 15 december 2005
 
website Jongsma Wonen
website Jongsma Wonen in 2010
 
Jongsma Wonen
bron: Balkster Courant van 8 april 2010
 
Jongsma Totaal Wonen
bron: Balkster Courant van 20 april 2010
 
Jongsma totaal wonen
bron: Balkster Courant van 14 april 2011
klik op bovenstaande afbeelding voor het complete artikel
 
Jongsma Wonen
de winkel in 2011
 
Jongsma Total Wonen
bron: Balkster Courant van 29 oktober 2015
 
Jongsma Totaal Wonen
bron: Balkster Courant van 29 oktober 2015
 
jubileum Jongsma
uitnodiging: programma / jubileumaanbieding
 
modeshow
bron: Balkster Courant van 12 november 2015
modeshow Jongsma Totaal Wonen
 
www.jongsmawonen.nl
 

 

beginpagina langsdeluts laatste wijziging: 4-09-2022