| |
| De oude kerk aan de weg naar Wijckel ongeveer ter hoogte van 't Haske was erg bouwvallig geworden. Opknappen was dweilen met de kraan open. Geld voor nieuwbouw was er niet. Hoe kwam men aan de benodigde pecunia voor de bouw van een nieuw Godshuis. Zonder subsidie van de overheid kon men het plan voor nieuwbouw wel schudden |
| Vier personen, die als gecommiteerden uit de gemeente waren aangesteld, gingen zich over een subsidieaanvraag aan de Provinciale Staten buigen. Het waren boterkoopman en ouderling Poppe Jans (Poppes), Jasper Bootes, koopman Hans Claeses (van der Werf), ontvanger der belastingen en later notaris Hermannus Banning. Alle vier 'liefhebberen van de Gereformeerde Religie'. Hun verzoek werd ondersteund door grietman Lycklama te Wijckel. Voor nieuwbouw waren de geldmiddelen niet toereikend en daarom richtten de gecommiteerden zich als pleitbezorgers van de gemeente 'met schuldige eerbied en onderwerpinge' tot de heren van Gedeputeerde Staten 'door dezen ootmoedelijck versoekende, ja biddende' hun te smeken om de aanvraag voor subsidie in te willigen. |
| Verder deden ze een verzoek om te mogen collecteren in de omgeving, maar ook buiten Friesland. Het verzoek van de Balksters werd ingewilligd. de Gedeputeerden waren bereid om geld voor een nieuw te bouwen Godshuis te verstrekken. De gemeente was ontzettend blij dat ze een nieuwe kerk zouden krijgen. |
| |
|
Mr. timmerman Roelof Saegman mocht deze grote klus klaren. Hij heeft een zeer toepasselijke naam. Deze naam zal in de volksmond als bijnaam gebruikt zijn. Het was in ieder geval niet zijn achternaam. In 1729 werd de bouw van de nieuwe kerk aan de Harichsterzijde van de Luts voltooid en opgeleverd. In de gevel werd een steen aangebracht met het opschrift uit Mattheüs 7 vers 21 |
| |
|
| |
|
| De provincie schonk een glas-in-loodraam met het wapen van Friesland bovenin en de wapens van de gecommiteerden Poppe Jans en Hans Claeses alsmede die van timmerman Roelof Saegman er onder. Jasper Bootes voerde geen wapenschild en daarom wordt zijn naam ook niet in het raam genoemd. Dit raam bevindt zich naast de kerkenraadbank in de kerk. Op de foto hierboven links van de preekstoel. Er zijn nog een tiental kerken in Friesland met zo'n geschonken raam. |
| |
Het geschilderde wapen van Poppe Jans is een gedeeld schild dat onder doorsneden is waarin de afbeeldingen staan van een scheepje en twee botertonnen met daar tussenin een boterboor met een kroon erop. Bovenin drie driehoeken aan elkaar in de vorm van een soort weegschaal en drieklaverblaadjes, het meest voorkomende symbool dat weidebezit aangeeft. Een kroon met parels completeert het geheel. |
| |
|
| |
Op het schild van Roelof Saegman staan een aantal attributen die met zijn ambacht te maken hebben. Het is een gedeeld schild met afbeeldingen uit de bouw, zolas winkelhaak, passer, zaag, troffel. Ook hier completeert een kroon met parels het geheel. |
| |
|
| |
Hans Claeses, coopman en mede gecommiteerde is in het raam te lezen. Wat daaronder staat is onleesbaar geworden. het schild is gedeeld met rechts de Friese halve adelaar en links drie eikels in hun napjes onder elkaar. Het schild wordt beschreven vanuit het standpunt van de drager en niet door dat van de toeschouwer. Vandaar dat links en rechts enige verwarring te weeg kan brengen. Eikels waren het symbool voor bosbezit. |
| |
|
| |
Het tongedeelte van de preekstoel is meegegaan naar de nieuwe kerk, als ook de beide alliantiewapens boven de herenbanken. het familiewapen boven de kerkenraadbank is van de familie Colde en van Heemstra en die boven de andere herenbank van Valerius van Glinstra, grietman van Gaasterlân in de periode van 1679-1693. De zinspreuk van de familie van zijn vrouw Christina van Wijdevelt luidde: 'Alle leden van onzen stam vervulden steeds hun heilige plicht. Bij alles wat den Schepper gaf en nam dienden zij Hem naar eigen inzicht.' |
|
| |
Het wapen van Van Glinstra is een gedeeld schild, dat aan de rechterkant doorsneden is met een lelie en daaronder een groene haan in een zilveren veld. Daarnaast wordt in het wapenschild van Van Wijdevelt een hond met geschoten wild in de bek afgebeeld. De hond (wolf) met prooi staat symbool voor de jacht. Anderen menen dat het een zwarte wolf met een wit lam op de rug is. De wrong heeft een mensenhoofd en het helmteken een doodshoofd. De haan is het symbool voor waakzaamheid. |
| |
|
| |
