Gaaikemastraat 30
kadastrale gemeente Balk, sectie H, nummer 344, tuin in 1832
eigenaren
eigenaar in ....
1832 erven Zacharias Alderts Voetman
verkoop in .... aan:
1846 Johannes Thomas Trinks te Balk (15/166)
  Tjipke Berends Schoon, te Harich
  ???? (67/53)
  ???? (84/15)
1899 Otte Cornelis Bouwstra te Harich (83/134) deels
1899 Ferdinand Berends Keulen te Balk (107/172)
  Jan Johannes Reekers te Balk (103/162)
1909 Betze Piekes de Vries (113/479)
  ???? (109/516)
1927 ???? (129/452) De Automaat ?
  Grietenij Gaasterland (28/96) ?
19?? familie Hoekema
1999 Peter Veltman
2023 Joris van Kaam en Wytske ten Boom
   

voorgevel

anno 2006

 
kadastrale gegevens

kadastrale kaart 1832

kaart 1832

H 344 vernummerd in 1877 naar H 885, 886, 887
H 885 vernummerd in 1884 naar H 930
H 886 vernummerd in 1884 naar H 929
H 887 vernummerd in 1884 naar H 929 en 930
H 929 vernummerd in 1910 naar H 1187, 1188
H 930 zie Gaaikemastraat 31
H 1187 zie Gaaikemastraat 34
H 1188 ongewijzigd tot 1929
 
registraties overschrijving Register hypotheken 69
H 344 toegang 35-03 inventaris 1156:
15/166 , 67/53 , 84 /15
H 885, 886, 887 toegang 35-03 inventaris 1156:
15/166 , 67/53 , 84 /15
H 929 toegang 35-03 inventaris 1157
83/134 , 107/172 , 103/162 , 113/479 , 109 / 516
H 1188 toegang 35-03 inventaris 1157
129/452 , 28/96
minuutplan 1832 / netteplan 1887
bron: Tresoar
voorgevel
de voorgevel van het pand rond 1940

kadastrale kaart

kaart 1887

verkopen
 
verkoop Gaaikemastraat 30
bron: Leeuwarder Courant van 20 december 1898
 
 
bron: Leeuwarder Courant van 20 januari 1899 >>>
 
verbouwingen
 
verbouwing De Automaat
bron: bouwgunning van 27 februari 1927 verstrekt door de gemeente Gaasterland
tekeningen: plattegrond bestaand, plattegrond nieuw, voorgevel bestaand, voorgevel nieuw
 
Twee jaar na het opheffen van het depot "De Automaat" wordt het in 1927 tot kantoor verbouwde woongedeelte weer woning.
Freerk Hoekema
tekeningen: voorgevel, plattegrond, werkomschrijving
bron: bouwgunning van 24 maart 1939 verstrekt door de gemeente Gaasterland
 
In de oorlogsjaren maakt Jan Hoekema een paardenstal bouwen achter de garage/stalling.
tekeningen: voorgevel, achtergevel, plattegrond, doorsnede
bron: bouwgunning van 29 september 1941 verstrekt door de gemeente Gaasterland
 
 
pakhuis "De Automaat"
huisnummers: 1910 - 191? Harich 153; 191? - 1920 Balk 168; 1920 - 1930 Balk 196; 1930 - 1953 Balk 197; 1953 - heden Gaaikemastraat 29
1900 - 1910    
register van huisnummering Harich 1910-1920 blad ? huisnummer Harich 153
1910 - 191? turfschuur  
register van huisnummering Balk 1910 - 1920 blad 13; huisnummer Balk 168
191? - 1920 turfschuur  
register van huisnummering 1921 - 1930 blad 18; huisnummer Balk 196
1920 - 1930 turfschuur
register van huisnummering 1931 - 1939 blad 16; huisnummer Balk 197
1931 - 1939 pakhuis "De Automaat"
     
bewoners Gaaikemastraat 30
huisnummers: ; 1910 - 1914 Harich 152; 1914 - 1920 Balk 169; 1920 - 1930 Balk 197; 1930 - 1953 Balk 198; 1953 - heden Gaaikemastraat 30
     
     
bevolkingsregister 1880 - 1890 blad 621; kadastrale gemeente Balk sectie H nummer 886 (Harich)
1880 - 1890 Wiepkje Fortuin, weduwe Tjipke Berends Schoon, koopvrouw ( * 5 juli 1842 te Balk); hoofd
bevolkingsregister 1890 -1900 blad 122; Harich nr 101
1890 - 1900 Wiepkje Fortuin, weduwe Tjipke Berends Schoon, koopvrouw ( * 5 juli 1842 te Balk); hoofd
bevolkingsregister Harich 1900 - 1910 blad 120; huisnummer Harich 101 / 152
1900 - 1901 Theunis Wispelwij, kaasmaker ( * 7 april 1860 te Oudega HON)
1901 - 190? Hendrik de Winter, koopman ( * 26 januari 1876 te Ruigahuizen)
190? - 1906 Bokke de Boer, koopman ( * 6 augustus 1876 te Harich)
1906 - 1906 Klaas de Bruin, stuurman ( * 2 juni 1876 te Makkum)
1906 - 1907 Sijbrand Nijman, brievenbesteller (* 28 januari 1858 te Haulerwijk)
1907 - 1910 Betze de Vries, schipper ( * 28 oktober 1851 te Balk)
register van huisnummering Harich 1910 - 1920 blad ?; huisnummer Harich 152
1910 - 191? Betze de Vries
register van huisnummering 1910 - 1920 blad 13; huisnummer Balk 169
191? - 1920 Betze de Vries
bevolkingsregister 1911 - 1920 T-V blad 139; huisnummer Harich 152 / Balk 169
191? - 1920 Betze Peekes de Vries, schipper ( * 28 oktober 1851 te Balk); hoofd
1914 - 1920 Wijtze Reins Bosma, schoonvader, houtkoopman ( * 17 januari 1836 te Balk); inwonend
bevolkingsregister 1921 - 1930 blad 181; huisnummer Balk 197
1921 - 1927 Betze Peekes de Vries, brandstoffenhandelaar ( * 28 oktober 1851 te Balk); hoofd
1921 - 1926 Wijtze Reins Bosma, schoonvader ( * 17 januari 1836 te Balk); inwonend
register van huisnummering 1921-1930 blad 18; huisnummer Balk 197
1927 - 1930 kantoor De Automaat
register van huisnummering 1930 - 1938 blad 16; huisnummer Balk 198
1931 - 1939 kantoor De Automaat
     
Tjipke Berends Schoon
 
boelgoed Tjipke Schoon
bron: Leeuwarder Courant van 27 januari 1899
 
oliehandel van Freerk Hoekema
 
koetsier Freerk Hoekema
foto 003-226 collectie Berend Bakker
 
Op de foto hierboven zien we Freerk Hoekema als koetsier. Toen aan het begin van de vorige eeuw de automobiel zijn intrede deed schakelde hij over op de verkoop van petroleum. Zijn zoon Fokke Hoekema verhuurde vanaf 1935 auto's. In het rechter deel van pand aan de Gaaikemastraat was de olieopslag. Het kantoor was het middelste deel en links het woonhuis, nu een aparte woning namelijk Gaaikemastraat 31. Sytse Koopmans deed in het begin de administratie. In 1937 is Sytse Koopmans voor zichzelf een kruidenierszaak begonnen aan de van Swinderenstraat. Freerk Hoekema was aangesloten bij "De Automaat" een organisatie van petroleumventers. In 1937 wordt het districtskantoor van de American Petroleum Company in Balk opgeheven aldus de onderstaande rubriek met de in- en uitschrijvingen van het handelsregister Friesland in de Leeuwarder Courant van 29 mei 1937.
 
  Freerk Hoekema
Uit de binnenzijde van het Automaat kwitantieboekje van Freerk Hoekema uit Balk
 
 
inschrijving handelsregister
bron: Leeuwarder Courant van 29 mei 1937
 
Freek Hoekema >>>
  foto 308-002
 
 
In het begin van de 20ste eeuw kwam de olieman nog vrijwel huis aan huis. Zijn kannetjes petroleum waren bestemd voor de olielampen; elektrisch licht bestond nog amper. De Rotterdamse ‘N.V. Maatschappij tot detailverkoop van petroleum De Automaat’ deed aan klantenbinding via kinderen. Via zijn oliemannen verspreidde het bedrijf het Petroleum Automaatspel en raakte rond 1930 vooral populair met het blad De Automaat, met de stripfiguur ‘Pijpje Drop’, een negerjongetje getekend door P. Koenen met steevast als laatste zin: 'Hoe ’t verder Pijpje Drop vergaat, staat in de volgende 'Automaat'’.
bron: website reclamearsenaal
 
De Automaat
 
De in Rotterdam en Antwerpen gevestigde American Petroleum Company kortweg A.P.C.(later beter bekend als ESSO) begint met de verkoop van benzine. Er wordt gebruik gemaakt van hun reeds diep in de samenleving gewortelde netwerk van petroleumventers onder de naam ‘De Automaat’.
 
 
De Automaat
foto 003-022 beschikbaar gesteld door Berend Bakker
De ESSO benzinetank
 
Freerk Hoekema
foto 308-001 beschikbaar gesteld door Ruurd Hoekema
Freerk Hoekema met zijn circa 3 jaar oude kleinzoon Ruurd Freerk achter de petroleumkar vlak voor de woning aan de Gaaikemastraat. Op de achtergrond een deel van het Westein aan de overzijde van de Luts. De foto zal rond 1951 genomen zijn.
 
Zoon Jan Hoekema heeft inmiddels de oliehandel van zijn vader ovegenomen. Na het opheffen van de naam "De Automaat" in 1937 ging de handel in olie en benzine verder onder de merknaam ESSO.
 
oliehandel Jan Hoekema oliehandel Jan Hoekema
bron: Balkster Courant van 31 december 1960
 
<<< bron: Balkster Courant van 26 maart 1960
 
oliehandel Hoekema
bron: Balkster Courant van 6 juni 1964
 

 

beginpagina langsdeluts laatste wijziging: 30-04-2023