| |
 |
| prentbriefkaart 127-002 beschikbaar gesteld door Marianne Planting |
| De prentbriefkaart van het café Lieuwe van Campen te Nijemirdum is op 25 oktober 1905 verstuurd door Jacob Hendriks Hospes aan Jantje Breimer te Wijckel, de grootmoeder van Marianne Planting. |
| Links is de smederij van Lieuwe van Campen. Hij was ook kastelein in het café in het midden op de foto. Rechts zien we de wagenmakerij van Petrus en Getjen Cuperus. Zij woonden achter de wagenmakerij. Pieter Peterson was knecht bij Cuperus en nam later de wagenmakerij over. In 1919 kwam Eelke Regeling in de smederij. Het café werd opgeheven. |
| |
| De oorspronkelijk uit Oost-Friesland (Duitsland) afkomstige wagenmaker Lucas Jans Cramer laat in 1867 een wagenmakerij, woonhuis en smederij bouwen onder de Nijemirdumer toren. Het stuk weiland was in eigendom bij de gemeente Gaasterland (in 1832 het armbestuur van de gemeente) welke de grond op 15 mei 1867 aan Cramer verkoopt voor f 500,- Lucas Jans Cramer was van circa 1841 tot 1845 wagenmaker te Wirdum en daarna in Hommerts. Grietje Douwes van der Wal, waarmee Cramer in 1841 getrouwd is, overlijdt op 18 april 1874 te Nijemirdum. In april van datzelfde jaar verkoopt hij het pand aan Sikke Jans Visser voor f 5500,- en gaat rentenieren in Workum. |
| |
 |
| bron: www.hisgis.nl |
| Op de Timemachine HISGIS Friese steden het netteplan van 1887 met Balk D 683. Het rood omrande perceel is het oorspronkelijke weiland uit 1832 met in het venster links boven de eigenaar uit 1832. Links onder de situatie volgens google streetview in 2016 |
| |
| Sikke Jans Visser was timmerman te Sondel. Na zijn aankoop in Nijemirdum begint hij een herberg in de woning tussen de smederij en de wagenmakerij, waar hij achter de tap gaat staan. Naast zijn taak als herbergier hersteld en maakt hij wagens en is tevens nog timmerman. Bij een groot boelgoed in 1882 verkoopt hij de inboedel van de herberg en zijn timmermans- en wagenmakersgereedschap. Het pand verkoopt hij in 1881 aan smid Ale Jorrits Jorritsma te Nijemirdum. |
| Van 1876 - 1878 was D.J. Kuipers hier smid en Obbe Ynzes Faber van 1878 - 1881. |
| De vijfentwintig jarige Ale Jorrits Jorritsma trouwt in 1879 met de uit Oudemirdum afkomstige 21 jaar oude Tietje Klazes Tromp. Ale was grofsmid te Lieve Vrouwenparochie. In Nijemirdum was hij ook de kastelein in de herberg. Na het overlijden van Ale Jorritsma in 1896 hertrouwt Tietje Tromp in 1899 met de smidsknecht Hendrik Jacobs Hospes uit Oudemirdum. Hij zal tot 1901 de smederij en waarschijnlijk ook de herberg beheren. |
| Lieuwe van Campen is de opvolger in 1901. Hij zal tot 1919 de smid en de herbergier zijn in Nijemirdum. |
| |
| Vanaf 1881 runt Joost Folkerts Faber de wagenmakerij. In 1882 probeert hij zijn geluk in Balk. Petrus Baukes Cuperus is zijn opvolger. Samen met zijn vrouw Gettjen Schilstra blijven ze hier tot 1912 wonen. Door het kordate optreden van brandmeester Petrus Cuperus kon bij een brand in de nacht van 2 april 1894 bij een bult takkenbossen van Wessel Harmens Kouwenhoven aan de Wissebuurt erger worden voorkomen. |
| |
 |
| foto 094-014 beschikbaar gesteld door Piet Rienstra |
| Hjier is dúdlik te sjen dat de klinkerdyk der noch net leit. Links de âlde smidderij en kafee fan L. van Campen en de weinmakkerij fan Petrus en Getsje Couperus, alles ûnder ien kap. De man op 'e fyts is Hindrik Hospes. Van Campen wenne neist de smidte en tsjin de weinmakkerij oan hiene hje it kafee. Couperus wenne achter de weinmakkerij. Pieter Peterson wie dêr feint, hy hat letter de weinmakkerij oernommen. Yn 1919 kaam Regeling yn 'e smidderij en waard it kafee opdoekt. Nei Regeling wie Hindrik Faber hjir smid; Faber wie ek strykjildskruwer. |
| Achter de smidte is noch krekt in hûs te sjen, dêr moat in Anne of Durk Schaper yn wenne ha. Oan 'e oare kant fan 'e dyk 't Haesje, dat syn namme faaks ûntliend hat oan it feit dat der op it skoarstienboard in waaier stie, yn 'e foarm fan in hazze. Dat is op dizze foto lykwols net te sjen. Hjir wennen Durk en Tryntsje Bakker. Letter hie Johannes Veltman der syn slachterij yn. Syn soan Rintsje wennet der no (1985) noch. |
| bron: Nijemardum sa 't it wie |
| |
 |
| foto 094-022 beschikbaar gesteld door Piet Rienstra |
| De toren van Nijemirdum met links de wagenmakerij van Petrus Kuperus gezien vanaf de Wissebuurt. Pieter Baukes Peterson was knecht bij Kuperus en nam in 1912 de wagenmakerij over. Tot 1960 zal hij voor Nijemirdum en omgeving “bolderweinen” maken en onderhouden. Na het overlijden van Ale Jorritsma in 1896, smid en herbergier in het deel links naast de wagenmakerij, trouwt Hendrik Jacobs Hospes in 1899 met Tietje Tromp, de weduwe van Ale Jorritsma. Voor een paar jaar is hij de smid en herbergier in Nijemirdum. Lieuwe van Campen huurt de smederij en de herberg vanaf 1901 tot 1919. Eelke Regeling is zijn opvolger. De aanbesteding voor de bouw van twee dubbele woningen voor de woningstichting “Nijemirdum” is op 14 april 1920 in het café van Regeling. Een oververhitte motor in de wagenmakerij van Peterson was er de oorzaak van dat het hele pand in april 1933 tot de grond toe afbrandde. Ook de smederij van buurman Age Faber, vanaf 1922 actief als smid op deze locatie, onderging hetzelfde lot. |
| |
 |
| foto 094-015 beschikbaar gesteld door Piet Rienstra |
| Rjochts sjogge wy Rintsje Veltman yn 'e doar fan syn nije slachterij, dy't no (1985) fan Johannes en Hitsje Veltman is. Links it hûs dat Hindrik faber neeist de smidderij boude. Letter wennen hjir: Jelle Visser, Age van der Meer en Boate Schotanus. Oan de oare kant fan de âlde weinmakkerij sjogge we noch krekt it nije hûs fan Pieter Peterson. Syn soan Bauke hie dêr letter ek noch in smidderij achter syn nije weinmakkerij, mar beide bedriuwen binne der net mear. Jan en Peekje Groenhof wenje no yn it hûs. |
| bron: Nijemardum sa 't it wie |
| |
 |
| foto 094-012 beschikbaar gesteld door Jaap Hoekstra |
Na de brand in april 1933 werden de smederij en de wagenmakerij apart herbouwd. Op de foto de smederij van Homme Hoekstra aan de Lyklemawei in Nijemirdum. In de jaren vijftig van de vorige eeuw nam hij de smederij over van Age Faber. Nu woont de familie Bosma op dit adres. Rechts van de smederij kwam de wagenmakerij van Pieter Peterson. Net niet te zien op de foto. Nu woont de familie Groenhof naast de voormalige wagenmakerij. |
| |
| bronnen: Piet Rienstra te Nijemirdum; boek: Nijemardum sa 't it wie |
| |
