| persoonlijke gegevens van Jan Groenewoud |
Jan Groenewoud, geboren op 22 april 1861 in Het Meer, Schoterland, als zoon van Johannes Jacobs Groenewold, olieslagersknecht te Balk en Etje Roelfs van Essen. Overleden op 23 maart 1931 te Balk, 69 jaar oud.
| olieslagersknecht te Balk (1886-1910) olieslager (o) te Balk (1911-1919), arbeider (1919), los werkman te Balk (1920, 1922), petroleumventer te Balk (1929, 1931) |
| aangifte geboorte op 23 april 1861 aktenr. 105 doorJohannes Groenewoud, rogmolenaarsknecht, getuigen: |
| Hendrik Eits Stooker |
zonder beroep |
79 jaar |
wonende te Het Meer |
| Bauke Anskes van Asperen |
bakker |
45 jaar |
wonende te Het Meer |
| aangifte overlijden op 24 maart 1931 aktenummer 26, petroleumventer te Balk, getuigen: |
| Meine Bosma |
goudsmidsknecht |
58 jaar |
wonende te Balk |
| Imke Wagenmakers |
zonder beroep |
78 jaar |
wonende te Balk |
|
|
| Op 19 mei 1887 getrouwd in de gemeente Hemelumer Oldeferd met: |
Geertje Bakker, geboren op 23 april 1861 te Workum als dochter van Gerrit Gaeles Bakker, schipper te Workum, en Akke Pieters Sannes. Geertje is overleden op 16 december 1941 in Balk, 80 jaar oud.
| aangifte geboorte op 24 april 1861 aktenummer 48, schippersknecht te Workum, getuigen: |
| Tjalke de Jong |
policiedienaar |
50 jaar |
wonende te Workum |
| Harmen Hettema |
eerste klerk ter secretarie |
42 jaar |
wonende te Workum |
| aangifte overlijden op 17 december 1941 aktenummer 69, zonder beroep te Balk, getuigen: |
| Meine Bosma |
goud- en zilversmid |
68 jaar |
wonende te Balk |
|
| Uit dit huwelijk: |
| 1. Etje, geboren op 9 september 1888 te Balk. |
| 2. Johannes, geboren op 29 april 1890 te Balk. |
3. Gerrit, geboren op 15 juni 1892 te Balk. Overleden op 8 juni 1973 te Oosterwolde, 80 jaar oud. Op 1 juni 1923 getrouwd in de gemeente Weststellingwerf met Janna Blokstra, 22 jaar oud, geboren te Nijehorne als dochter van Foeke Blokstra en jantje Koenen.
| aangifte geboorte op 16 juni 1892 aktenummer 84, olieslagersknecht te Balk, getuigen: |
| Herke de Jonge |
olieslagersknecht |
27 jaar |
wonende te Balk |
| Eibert Rinzes Hoekstra |
klerk |
33 jaar |
wonende te Balk |
|
| 4. Jakob, geboren op 6 juni 1895 te Balk. |
5. Roelof, geboren op 27 november 1896 te Balk. Overleden op 6 februari 1978 te Oostermeer, 81 jaar oud.
| 1. ) Op 21 mei 1927 getrouwd in de gemeente Tietjerksteradeel met Sietske de Vries, 22 jaar oud, geboren te Oostermeer, als dochter van Idsge de Vries en Martje Heidsma. |
| 2. ) Op 13 juni 1931 getrouwd in de gemeente Tietjerksteradeel met Sjoukje de Vries, 27 jaar oud, geboren te Oostermeer als dochter van Idsge de Vries en Martje Heidsma. |
| aangifte geboorte op 28 november 1896 aktenummer 144, olieslagersknecht te Balk, getuigen: |
| Durk Wijma |
gemeentesecretaris |
54 jaar |
wonende te Balk |
| Tjipke Vermooten |
timmerman |
42 jaar |
wonende te Balk |
|
6. Jan, geboren op 18 juli 1898 te Balk. Overleden op 11 januari 1929 te Amsterdam, 30 jaar oud. Op 9 maart 1922 getrouwd in de gemeente Gaasterland met Aukje Huisman, oud 23 jaar, geboren te Balk als dochter van Hendrik Huisman en Stijntje Feenstra.
| aangifte geboorte op 19 juli 1898 aktenummer 83, olieslagersknecht te Balk, getuigen: |
| Roelof Groenewoud |
olieslagersknecht |
43 jaar |
wonende te Balk |
| Durk Wijma |
gemeentesecretaris |
56 jaar |
wonende te Balk |
|
| |
| |
| |
 |
| foto uit eigen collectie |
| staand v.l.n.r. :Jakob, Roelof, Johannes, Ettje, Jan jr., Gerrit; zittend v.l.n.r. : Geertje Bakker en Jan Groenewoud sr. |
| |
 |
| foto uit eigen collectie |
| Jan Groenewoud sr (met schort) werkte als olieslagerknecht in de Volharding te Balk samen met zijn broer Roelf Groenewold (rechts naast Jan) en zwager Albert Jongstra (met handzaag) |
| |
 |
| foto: familie Groenewoud |
| Jan Groenewoud sr met oliekar rond 1920 in waarschijnlijk de Harichstersteke (nu Wilhelminastraat) |
| |
| |
 |
Jan “sutelde” met olie in Balk en omliggende dorpen. Onderweg nam hij boodschappenlijsten aan van de mensen uit Ruigahuizen enz. en deze boodschappen werden bij een volgend bezoek afgeleverd en afgerekend.
In de bocht aan de Pypsterstikke had hij een opslag voor olie in een houten schuur. Deze schuur is in de jaren zeventig van de twintigste eeuw gesloopt. |
| |
| |
| foto 003-191 beschikbaar gesteld door Berend Bakker |
| Het houten hok in de Pypsterstikke |
| |
 |
| foto: familie Groenewoud |
| De 80-jarige Geertje Bakker |
| |
|
| |
| |
| Aangifte van Jan Groenewoud nodig volgens de kieswet van 1897 |
 |
| bron: archief gemeente Gaasterland 1816-1936 toegang 127a ingekomen stukken 1898 |
| |
| In de 19e eeuw worden de eerste politieke partijen opgericht. Maar bij de verkiezingen mag lang niet iedereen meedoen: alleen rijke mannen mogen stemmen. In 1917 krijgen alle mannen kiesrecht, in 1919 ook vrouwen. Arme mensen mochten niet stemmen. 1896 was het jaar van invoering van een nieuwe Kieswet en daarvoor was bovenstaande verklaring nodig. |
| "Tot aan de Grondwet van 1887 gold in Nederland het censuskiesrecht. Bij de grondwetswijziging van dat jaar werd een artikel opgenomen dat bepaalde dat het kiesrecht voor de Tweede Kamer voortaan uitgeoefend zou kunnen worden door de mannelijke ingezetenen, tevens Nederlanders, die door de Kieswet te bepalen tekenen van geschiktheid en maatschappelijke welstand bezitten. Zo kon men in Nederland volgens de kieswet van 1896 op de volgende gronden stemrecht krijgen: |
- het betalen van een bepaald bedrag aan belastingen (censuskiezers)
- het bezit van een bepaald bedrag aan spaargeld
- het behaald hebben van bepaalde examens (capaciteitskiesrecht)
- het ontvangen van een bepaald bedrag aan loon
- het bezit van een woning
|
Het leidde tot een steeds grotere percentage van kiesgerechtigde mannen. In 1917 werd het door het artikel inmiddels steeds verder verwaterde censuskiesrecht afgeschaft en vervangen door het algemeen kiesrecht, zij het dat slechts mannen actief kiesrecht hadden, vrouwen hadden slechts passief kiesrecht. In 1919 kregen ook vrouwen actief kiesrecht, hetgeen zij voor het eerst konden uitoefenen bij de Tweede Kamerverkiezingen van 1922".
Actief kiesrecht betekent dat je gekozen mag worden in raad, provincie, 2e kamer enz. Passief kiesrecht betekent dat je alleen mag stemmen en niet in de raad enz. mag zitten.
|
| met dank aan Jan Geert Vogelzang |
| |
 |
| bron: archief gemeente Gaasterland 1816-1936 toegang 167a ingekomen stukken 1919 |
| In 1919 kocht Johannes Groenewoud (1890-1966) het pand Van Swinderenstraat 58 te Balk van Wybren Klijnsma (zie briefhoofd) Zijn vader Jan Groenewoud gebruikte het briefpapier van Klijnsma voor een offerte aan de gemeente voor het opsteken van de lantaarnpalen in Balk |
| |
|
| van deze pagina zijn onderstaande personen te vinden in het overzicht bewoners en eigenaren |
| ouders / schoonouders |
hoofdpersoon |
kinderen en aangetrouwd |
| Johannes Groenewold 1825-1890 |
Jan Groenewoud 1861-1931 |
Johannes Groenewoud 1890-1966 |
| |
broers / zusters / zwagers |
Jacob Groenewoud 1895-1978 |
| |
|
Jan Jans Groenewoud 1898-1829 |
| |
|
|
| |
|
|
| |
kwartierstraat Groenewoud |
|
|
| woonadressen familie Jan Groenewoud |
| periode |
adres |
bron |
| |
|
|
| 1887 - 1890 |
Raadhuisstraat 8 |
bevolkingsregister 1880 - 1890 blad 11 kadastraal nummer A 140 |
| 1890 - 1891 |
Raadhuisstraat 38 |
bevolkingsregister 1890 - 1900 blad 243; huisnummer 170a |
| 1891 - 1900 |
Lytse Side 13 |
bevolkingsregister 1890 - 1900 blad 338; huisnummer Balk 239 |
| 1900 - 1910 |
Lytse Side 13 |
bevolkingsregister 1900 - 1910 blad 333; huisnummer Balk 239 / 365 |
| 1910 - 1912 |
Lytse Side 13 |
bevolkingsregister 1911 - 1920 C-G blad 203; huisnummer Balk 366 / 400 |
| 1912 - 191? |
Wilhelminastraat 2-40 |
bevolkingsregister 1911 - 1920 C-G blad 203; huisnummer Harich 176 |
| 191? - 191? |
Wilhelminastraat 2-40 |
bevolkingsregister 1911 - 1920 C-G blad 203; huisnummer Balk 116 |
| 191? - 1919 |
van Swinderenstraat 58 |
bevolkingsregister 1911 - 1920 C-G blad 203; huisnummer Balk 98 |
| 1919 - 1920 |
Wilhelminastraat 2-40 |
bevolkingsregister 1911 - 1920 C-G blad 203; huisnummer Balk 116 |
| 1921 - 1930 |
Wilhelminastraat 2-40 |
bevolkingsregister 1921 - 1930 blad 109; huisnummer Balk 115 |
| 1931 - 1931 |
Wilhelminastraat 2-40 |
bevolkingsregister 1931 - 1939 blad 103; huisnummer Balk 117 |
| 1931 - 1933 |
van Swinderenstraat 45 |
bevolkingsregister 1931 - 1939 blad 75; huisnummer Balk 84 |
| 1933 - 1937 |
Wilhelminastraat 2-40 |
bevolkingsregister 1931 - 1939 blad 117; huisnummer Balk 131 |
| 1937 - 1939 |
van Swinderenstraat 26 |
bevolkingsregister 1931 - 1939 blad 53; huisnummer Balk 62 |
| 1939 - 1941 |
van Swinderenstraat 26 |
|
|